We zijn door Kunsthal Rotterdam uitgenodigd om aanwezig te zijn op de speciale persconferentie voor de opening van de tentoonstelling ‘Celebrate Life’ van Botero. Botero zal voor deze gelegenheid en die van morgen hoogstpersoonlijk aanwezig zijn met zijn vrouw en dochter Lina. We arriveren on-Colombiaans vroeg in het druilerige Rotterdam. Bij aankomst wordt mijn naam gevraagd en ik ontvang een persmap met daarin alle persberichten, folder en de tijd van mijn interview met Botero.
De zaal gaat om 11:50 uur officieel open en deze wordt goed beveiligd. Niemand die er zomaar in of uitgaat. Alle mensen van de pers en media lopen door elkaar heen en bekijken zijn werken in de galerie. De werken zijn allemaal van Botero zijn privécollectie. De persaandacht komt voor het grootste gedeelte uit Nederland. Daarnaast komen een aantal uit Mexico en Barcelona.
De persconferentie begint met een welkomswoord van de voorlichtster van de Kunsthal Rotterdam. Ze vertelt over het programma van vandaag. Het programma is als volgt. Eerst de officiële persopening met welkomswoord, hierna kunnen er vragen gesteld worden, daarna neemt Botero en zijn dochter Lina iedereen mee om wat te vertellen over de collectie die er hangt. Daarna kan iedereen nog een ronde maken door de kunsthal. Vervolgens wordt de persconferentie afgesloten met een lunch en begint om 14:00 uur de interviews.
Ik krijg precies tien minuten om mijn vragen te stellen die ik heb opgesteld. De Kunsthal directeur Emily Ansenk verwelkomt iedereen in de Kunsthal Rotterdam. We krijgen wat informatie over de tentoonstelling. Celebrate Life wordt gehouden van 2 juli tot 11 september. Ook zullen er vanaf zondag 3 juli de Latin Sunday’s in het park ernaast plaatsvinden. Maite Hontelé zal de eerste editie a.s. zondag aftrappen met haar band. Vanavond om 17:00 zal ze er ook zijn voor de officiële publieke opening van ‘Celebrate Life’.
Na het formele gedeelte komt de kunstenaar dan eindelijk zelf aan het woord. De 84-jarige is in het begin niet goed verstaanbaar en al snel blijkt dat men zijn microfoon niet open heeft gezet. Na wat herstelwerkzaamheden heet ook Botero zelf, iedereen welkom en zegt het een eer te vinden dat hij in Rotterdam zijn kunstwerken mag tentoonstellen. De werken komen allemaal uit Botero zijn privécollectie die staan opgeslagen in Zurich.
Na een aantal vragen neemt Fernando en zijn dochter Lina ons mee voor een rondleiding door de kunsthal. Hij zegt: “Achter de schilderijen die je ziet, zit een verhaal die soms dieper gaat dan je in eerste instantie zou verwachten”. “Het zijn schilderijen gebaseerd op mijn verhalen, mijn jeugd, mijn leefwereld”. “Dit is de wereld zoals ik hem heb meegemaakt, of hersenspinsels daarvan”. “Ik ben altijd trouw geweest aan mijn ‘typische’ manier van werken en kleurgebruik”. “Dat heeft mij nooit veranderd als kunstenaar”. “Er bestaan schilders die om de zoveel maanden hun manier van werken veranderen en zich gaan verdiepen in schilderijen met andere typen verf, kwasten of kleuren, maar daar heb ik nooit aan meegedaan”. “Daardoor is mijn werk zeer herkenbaar geworden over de gehele wereld”.
Zijn dochter Lina valt hem bij. “Dit is de leefwereld zoals mijn vader hem kende”. “Het zijn soms simpele verhalen verwikkelt in complexe werken.” “Het verschil tussen een goede kunstenaar en een geweldige kunstenaar, is dat een goede kunstenaar op zoek gaat naar oplossingen in het schilderij”. “Een geweldige kunstenaar gaat juist op zoek naar problemen”.
We komen in een gedeelte met beeldhouwwerken. Botero zegt hierover: “Op gegeven moment wilde ik mijn tekeningen gieten in een beeldhouwwerk. In 1975 ben ik daarom echt gestopt met schilderen om mezelf de beeldhouwtechniek aan te leren. Op basis van deze kennis heb ik de beelden gemaakt die we nu kennen zoals El Gato, Caballo en de Tortelduiven”. Tijdens de privérondleiding wisselen Botero en zijn dochter elkaar steeds af als het gaat om het uitleggen van de kunstwerken. Het is een leuke wisselwerking. Samen vullen ze elkaar hier en daar aan en vertellen extra informatie en anekdotes.
Lina begeleidt en stuurt de rondleiding goed en springt in als haar vader niet goed uit zijn woorden komt. De jaren in het buitenland hebben Botero wel Engels leren spreken, maar hij praat binnensmonds en met een accent.
Zijn dochter praat zeer goed Engels. Zijn Griekse vrouw blijft op de achtergrond. Het is bijna lunchtijd als iedereen de gelegenheid krijgt om nog één laatste rondje te doen qua vragenstelling. Nadat iedereen nog even na blijft hangen om de collectie wat beter te bekijken, krijgt iedereen een lunch aangeboden. Ook ik ga lunchen en zit een paar tafeltjes naast Botero, die gewoon in de kantine van de kunsthal zijn middagmaal nuttigt. Ik kom in gesprek met iemand van de Telegraaf en een kunst- en cultuurkenner. De ene is in Colombia geweest en de andere mag schrijven over Botero, maar lijkt nog niet helemaal doordrongen van wie Botero nu eigenlijk is. Ik benadruk dat het een serieus grote eer is om hem zo te mogen zien en vragen te stellen.
Ik zei tegen de kunst- en cultuurschrijver: “Mensen die hier zijn realiseren het misschien nog niet zo, maar je kunt dit vergelijken alsof je een interview mag afleggen met Van Gogh of Rembrandt”. Dan valt het kwartje al snel. Maar al snel realiseer ik me ook wel dat dit voor een Colombiaan of Colombia-liefhebber natuurlijk een ander en meer bijzondere ervaring is.
Het is net 14:00 uur geweest en ik wordt opgehaald door een persvoorlichter van de kunsthal. Ik moet bekennen dat ik het best spannend vind, want persoonlijk schaar ik Botero in de categorie grootste kunst-, schrijver- en cultuurbazen die Colombia ooit gekend heeft, echter in de categorie: Botero, Gabo en Mutis.
Het is dan eindelijk zover. Ik ontmoet Botero en Lina persoonlijk, geef hen een hand en ga zitten. Ik leg uit wie ik ben en vraag vriendelijk of ik de dictafoon erbij mag leggen. Dat is geen probleem. Hij vraagt of ik het interview in het Spaans of Engels wil doen, want in het Nederlands kan hij het niet. En zie daar, het ijs is gebroken. Hij vraagt waar ik vandaan kom, want ik zie er volgens hem niet heel “Nederlands uit”.
Vervolgens leg ik uit wat Colombiaans.nl is en dat de mensen van deze community graag zijn verhaal willen lezen. Dat vindt hij leuk om te horen en vraagt door. “Hoeveel Colombianen wonen hier?” “Waar wonen de meeste?” Botero is duidelijk verheugt als hij “Rotterdam” hoort, als plaats waar de meeste Colombianen wonen. Het is gezellig, maar we moeten door want zitten vast aan een tijdsschema.
Mijn eerste vraag is, of Botero nog weleens terugkeert naar Colombia.
“Jazeker! Meestal ben ik er in januari. Ik heb daar een klein huisje in Rionegro. Ik werk daar dan. Ik hou ontzettend veel van Colombia en zou niet zonder kunnen en moet af en toe gewoon even terugaan.”
Meneer Botero, u heeft nogal wat woonplaatsen gehad, naast Mexico, Londen, New York, Parijs woont u nu in Monaco. Waarom bent u zo vaak verhuisd?
“Vanwege mijn beroep. Mijn werk leidde me simpelweg naar plaatsen over de gehele wereld. Omdat ik bijvoorbeeld het beeldhouwen wilde leren ben ik naar Italië gegaan (Piedra Santa, Toscane). Of New York, omdat ik daar zaken moest doen of een expositie had. En ook in Griekenland omdat ik daar zakendeed en mijn vrouw Grieks is. En nu wonen we in Monaco omdat het heerlijk wonen is daar. Ik ben een huisje dat uitkijkt op zee en dat is fijn.”
Wat vind u van de ondertekening van het bilateraal vredesakkoord dat is ondertekend tussen Santos en de FARC?
“Dat is het beste nieuws voor Colombia sinds tijden. Eindelijk is hij ondertekend. Dit is een goede stap en een goed begin van vrede. Het wordt niet meer zo slecht als vroeger. Dit is super nieuws voor Colombia”.
Zal er ooit helemaal vrede komen in Colombia?
“Ja! Er zullen af en toe groeperingen de overhand nemen, zoals de Urabenos. Maar dat probleem moeten we dan ook oplossen. Maar het grootste probleem van de afgelopen 50 jaar was de FARC. Nu dat dát probleem is opgelost dient het volgende probleem zich aan”.
Waar komen de deze kunstwerken in de Kunsthal Rotterdam vandaan?
“Dit zijn allemaal mijn eigen privéstukken. Ze zijn hiernaartoe gebracht vanuit mijn opslag in Zurich. Met vliegtuig of auto, dat weet ik niet precies. De stukken zijn heel speciaal voor mij”.
Hoe beschrijf je jouw werk
“Wat ik maak qua kunst is figuratief en niet abstract”. “Ik denk niet dat het een echte naam heeft, maar het is een heel herkenbare stijl, een typische ‘Botero-stijl”.
In uw schilderijen komen soms heftige en controversiële onderwerpen aan bod. Zoals La muerte de Escobar, Tirofijo de FARC-leider en La Violencia. Bent u nooit bang geweest dat u hier last mee zou krijgen?
“Nee, nooit. Dit omdat het gewoon kunst is. In kunst kun je zeggen wat je wilt, want het doet niets. Ik schilder gewoon wat ik wil”. “Als ik Escobar wil schilderen dan doe ik dat”. “Deze historische zaken horen gewoon bij Colombia”.
Dan de laatste vraag. Want in uw schilderijen wilt u door middel van kleuren en onderwerpen de mensen en dieren ‘plezier’ en ‘levensvreugde’ laten uitstralen. Maar de gezichten vertonen nooit een gezichtsuitdrukking of emotie. Hoe rijmt u dat?
“Ik heb altijd gehouden van emotieloze kunst. De Egyptische kunst bijvoorbeeld. Dat vertoont ook geen emotie, en is altijd mysterieus. Ik probeer dat ook te doen.”
Hebt u tot slot nog een boodschap voor de volgers voor Colombiaans.nl?
“Ik vind het fantastisch dat er buiten Colombia hier zoveel Colombianen zitten die jouw community en deze tentoonstelling leuk vinden. Ze maken deel uit van een groep en zijn niet alleen. Ik vind Colombiaans.nl een fantastisch initiatief omdat je unieke karakters met elkaar verbindt door het ‘Colombiaans’ zijn. Je bent samen en staat sterker omdat je één groep bent”.
De tentoonstelling ‘Celebrate Life’ is te zien van 2 juli – 11 september 2016.
Adres
Kunsthal Rotterdam
Museumpark, Westzeedijk 341
3015 AA Rotterdam
010 – 4400 300
De Kunsthal Rotterdam ligt in het Museumpark, op 20 minuten lopen van Rotterdam CS.
Openbaar vervoer vanaf Rotterdam Centraal
• Tram 8 (richting Spangen) halte Kievitslaan, 1 minuut lopen.
• Tram 7 (richting Willemsplein) halte Westplein, 4 minuten lopen.
• Tram 20 (richting Lombardijen) / tram 23 (richting Beverwaard) / tram 25 (richting Carnisselande) – halte Leuvehaven, 7 minuten lopen.
• Metrostations Eendrachtsplein of Leuvehaven, 7 minuten lopen.
Auto
De Kunsthal ligt in het Museumpark, naast het Erasmus MC (voormalig Dijkzigt ziekenhuis). Een routebeschrijving vindt u bij de downloads op deze pagina. Als u iemand bij de ingang wilt afzetten, kunt u het beste naar dit adres rijden: Museumpark, Westzeedijk 341, 3015 AA Rotterdam.
Parkeren
U kunt parkeren in de parkeergarage van het Museumpark. De ingang van de parkeergarage ligt aan de andere zijde van het Museumpark, gebruik voor navigatie dit adres: Museumpark 32, 3015 CX Rotterdam. Er kan met pin, contant geld en creditcard (Master en Visa) betaald worden.
Meer over Botero
– Hoe is Fernando Botero overleden?
– Ons interview met Fernando Botero
– Levensverhaal: Fernando Botero