Afgelopen week overleed in Buenos Aires, op 88-jarige leeftijd, Joaquin Salvador Lavado, beter bekend onder zijn artiestennaam ‘Quino’ (Mafalda). Hij werd in 1932 geboren in Mendoza, maar zijn ouders waren afkomstig uit Spanje.
Al vanaf 1945 publiceerde hij tekeningen en strips, maar de weg naar de wereldroem begon op 29 september 1964, toen stripfiguur Mafalda, in ieder geval op papier, werd geboren. De strips werden een dikke hit in Colombia waar iedereen het figuurtje en strips van Mafalda wel kent.
DOOR: NICO VERBEEK
Quino was de geestelijk vader van ongetwijfeld het beroemdste stripfiguur uit Latijns-Amerika: Mafalda, het progressief-opstandige meisje dat in de jaren zestig en zeventig de grote boze buitenwereld met kritische ogen bekeek. De stripverhalen werden tussen 1964 en 1973 gepubliceerd in het weekblad Primera plana, het dagblad El Mundo en tenslotte in het weekblad Siete Días Ilustrados, allemaal in Argentinië. Maar ook daarna bleven de strips van Mafalda nog jarenlang razend populair.
Dat verklaart voor een deel waarom Mafalda voor de Argentijnen een nationaal icoon is, dat voor velen op gelijke hoogte staat met idolen van vlees en bloed als tango-zanger Carlos Gardel en voetballers als Diego Maradona en Lionel Messi. Hoewel Quino op het moment van zijn dood al 47 jaar geen nieuwe verhalen voor zijn heldin had geschreven, bleef hij altijd herinnerd worden aan zijn beroemste creatie –niets van zijn latere werk kreeg dezelfde erkenning als Mafalda.
Mafalda is een vroeg-wijs kind dat zich verbaasd over de merkwaardige en paradoxale wereld waarin ze leeft, iemand die de hypocrisie van volwassen (onbewust) aan de kaak stelt en al helemaal weinig goeds over heeft voor de politieke leiders die het in de wereld voor het zeggen hebben. Ze maakt zich grote zorgen over de wereldvrede, vindt de wapenwedloop tussen het Westen en het Oostblok maar een rare zaak en nog minder kan ze het hebben dat ze elke dag soep moet eten van haar moeder.
De gevatte en ironische opmerkingen en gedachten van Mafalda over onderwerpen als het kapitalisme, de economie, de burgerlijke moraal en de toenmalige wereld-orde waren behoorlijk gewaagd, maar misschien omdat het afkomstig was uit de mond van een minderjarige, kwam Quino er mee weg.
De tekenaar-schrijver Quino zelf had weinig op met de wereldfaam die hem ten deel viel door zijn striptekeningen. Volgens een anekdote had hij een bordje op de deur van zijn werkkamer hanger waarop stond: ‘Vanwege redenen van verlegenheid wordt geen enkel interview of reportage geaccepteerd’.
In de tien jaar dat Quino zijn strip maakte, werden er bijna tweeduizend – 1928 om precies te zijn – stripverhalen van Mafalda afgedrukt. Quino maakte op 25 juno 1973 een einde aan het openbare leven van meisje Mafalda en publiceerde op die datum het laatste verhaal uit haar leven. Later zou Quino verklaren dat hij er simpelweg genoeg van had om iedere dag weer iets nieuws te verzinnen voor zijn Mafalda.
Maar de populaire strips werden erna op grote schaal gebundeld in talrijke boeken, die ook geweldig wisten te verkopen.Het werk van Quino werd een fenomeen in de Spaanstalige literaire wereld. Maar zijn boeken werden ook vertaald, in maar liefst 35 andere talen.
Net als in de rest van de Spaanstalige wereld werd Mafalda in Colombia de afgelopen dagen uitgebreid herdacht en besproken in artikelen in kranten en tijdschriften, in blogs, op de sociale netwerken en vooral de oudere jongeren (die jong waren in de jaren zestig en zeventig) haalden herinneringen op aan Mafalda. En tegelijkertijd en bijna onvermijdelijk, ook aan die mooie jaren zestig en zeventig, toen geluk nog iets gewoner was dan nu en de hoop op een betere samenleving nog zonder cynisme werd uitgesproken.
Over Nico
Nico woont in al vele jaren in Medellín. Hij geeft Nederlandse les aan Colombiaanse burgers en is schrijver. Hij schreef onder andere de boeken: Het kartel van de narcos, Eigen doelpunt en De wrekers van Medellín.
Reacties: info@colombiaans. nl
Volg ons op social media!
Wil je niets missen? Krijg jij geen genoeg van Colombia? Volg ons dan via onderstaande kanalen. Wil je als eerste een notificatie op jouw telefoon krijgen? Stuur ons dan een bericht en jouw nummer wordt toegevoegd aan onze database.
* Met het doorgeven van jouw nummer ga je akkoord dat we je gratis berichten via Whatsapp sturen die te maken hebben met Colombiaans.nl, onze diensten, advertenties en producten.
Verbeek schreef onder meer onderstaande boeken
Lees ook
» Alles over Simon Bolívar
» Geen tweede kans voor deze Colombiaanse narco
» Colombiaans.nl – exclusive Andrés Escobar – De Kronieken van een Heer
» Openingswedstrijd Copa America in teken van Andrés Escobar
» 22e sterfjaar van Andrés Escobar
» De moord op Colombiaanse minister Lara, vandaag 35 jaar geleden» Colombia en Venezuela, op de grens van oorlog… in 1987
» Honderd jaar Spaanse griep in Colombia
» Gabriel García Márquez en de bananenstaking
» Mijn naam is Juan Pablo alias Sebastián Marroquín, zoon van Pablo Escobar